Działanie odrzutu w pile stołowej

Narzędzia elektryczne w warsztacie są bardzo pomocne. Oszczędzają wiele czasu i wymagają znacznie mniej umiejętności i doświadczenia niż narzędzia ręczne. Pociągają jednak za sobą pewne zagrożenie. Ich siła, dzięki zasilaniu energią elektryczną przy niewłaściwym użytkowaniu potrafi obrócić się przeciwko użytkownikowi.

(fot. http://www.newwoodworker.com)

W przypadku piły stołowej zagrożenie jest dwojakie i wynikają albo z bezpośredniego kontaktu z ostrzem, albo z utraty kontroli nad materiałem.

Kiedy tracimy kontrolę nad materiałem, może nastąpić efekt zwany przez stolarzy odrzutem (ang. kickback). Spowodowany jest zwykle poderwaniem materiału przez tył piły i wyrzucenie materiału. A co się wtedy dzieje – łatwo sobie wyobrazić.

Nie jestem zwolennikiem suchych wykładów o bezpieczeństwie. Wolę metody bardziej zapadające w pamięć, a mi w pamięć zapadł film nakręcony przez Toma Hintza prowadzącego portal NewWoodworker.com, który postanowił sprawdzić, czy człowiek jest w stanie opanować siłę odrzutu. Zdemontował zabezpieczenia i celowo wywołał odrzut kawałka drewna przekrzywiając nieco drewno. Co się stało, jak blisko było tragedii i jak działa odrzut, można zobaczyć w poniższym filmie. Nie zachęcam do powtarzania tego ekstremalnie niebezpiecznego eksperymentu.

Film i zdjęcie pochodzą z artykułu Kickback On Camera: I do (REALLY) dumb stuff so you can see it happen.

Jak sam autor podkreśla, to co zrobił było bardzo głupie i niebezpieczne. Warto jednak uczyć się na cudzych błędach. Pamiętajcie, że facet dokładnie wiedział co się stanie a mimo tego o mało co nie stracił palca.

Tak więc, aby cieszyć się w pełni swoim zdrowiem, palcami i rękami warto pamiętać:

  • Nie demontuj separatora, który jest za piłą – on naprawdę pomaga w zapobieganiu odrzutowi.
  • Jeśli nie przecinasz drewna a jedynie nacinasz w nim rowek – również używaj separatora, który nie wystaje powyżej piły.
  • Jeśli Twoja piła jest wyposażona w osłony lub prowadniki zapobiegające odrzutowi – mądrze jest je stosować
  • Nie zbliżaj rąk do tarczy piły – używaj popychaczy, padów, kijków, czegokolwiek. Byle z daleka od ostrza
  • Korzystaj z grzebieni dociskających, które pomagają w utrzymaniu drewna i zapobiegają odrzutowi. Możesz sobie taki grzebień zrobić sam – kliknij TU, żeby zobaczyć jak.
  • Używaj zdrowego rozsądku. Żadne reguły stosowane ślepo bez zastanowienia się nie dają żadnych gwarancji
  • Nigdy nie używaj alkoholu przy pracy (przepraszam, że to piszę).
  • Nie używaj luźnej odzieży, która może się wkręcić w maszynę pociągając Cię w kierunku ostrza.

Życzę bezpiecznego majsterkowania

Andrzej Boczek

3 thoughts on “Działanie odrzutu w pile stołowej”

  1. Witam,

    Świetny i pożyteczny artykuł. Filmik też dobry – zmusza do przemyśleń na temat pracy z elektronarzędziami.

    Chciałbym jednak zaznaczyć, że przy piłach tarczowych które są użytkowane w gospodarstwach wiejskich, bardzo rzadko widuję separatory. Tak naprawdę znam trochę ludzi którzy użytkują takie piły do cięcia drewna np. na opał. Na wsi NIGDY jeszcze nie widziałem piły tarczowej z separatorem. Do tego dochodzą jeszcze konstrukcje gdzie piłę się napędza poprzez niczym nieosłonięty pas transmisyjny i wiele podobnych akrobacji.

    Większość tych pił to samoróbki, przy których nikt nie myślał o montowaniu separatorów. Nawet moje urządzenie – mimo iż wyszło spod ręki specjalistów – nie posiada separatora. Już parę razy odrzuciło mi kawałek drewna (raz boleśnie).

    Powyższy artykuł daje mi inspirację żeby taki separator dorobić, chociaż w przypadku mojego blatu to może być trudne.

    Na koniec uwaga dla ludzi którzy twierdzą że zdobycze BHP są nie dla nich (też tak kiedyś myślałem) – oczy, palce, słuch i życie ma się tylko jedno. W wielu przypadkach stosowanie ochraniaczy jest nieuciążliwe i względnie tanie. BHP jest na pewno tańsze niż obniżenie potencjału roboczego w wyniku braku palca. Więc warto to stosować.

    Dlatego kurna dorobię ten separator.

  2. Do dobrych rad dodałbym jeszcze pilnowanie, aby lada była zawsze równoległa do piły. Zklinowanie jej ku tyłowi również doprowadzi do odrzutu.
    Temat dobrze mi znany niestety – po odrzucie dorobiliśmy się dziury w suficie warsztatu, a znajomy utraty przytomności (ale to u siebie, nie u nas). Ot, prowadził element poprzecznie pchając oba jego końce…
    Maszyny są bardzo niebezpieczne, ale niemal wszystkie wypadki zdarzają się z winy brawury, gapiostwa i rutyny. Trzeźwość umysłu i zdrowy rozsądek przede wszystkim !!
    Pozdrawiam

    Kellur

  3. Do niebezpiecznej odzieży można dodać materiałowe rękawiczki…
    Dreszcz mnie przechodzi, gdy widzę sąsiada na podwórku, który używając piły nie przestrzega żadnych zasad bezpieczeństwa…
    Bardzo dobry filmik, przejrzyście ukazuje temat zagrożenia.
    P.S. Ja gdy tylko mogę wolę stosować narzędzia ręczne 🙂

    Pozdrawiam,
    Nevrinn.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.